Rezerwa na świadczenia pracownicze
Iwona Naumczyk - 31 lipca 2024
Na podstawie art. 39 ust. 2 pkt 2 ustawy o rachunkowości, jednostki dokonują biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów w wysokości prawdopodobnych zobowiązań przypadających na bieżący okres sprawozdawczy, wynikających w szczególności z obowiązku wykonania, związanych z bieżącą działalnością, przyszłych świadczeń na rzecz pracowników, w tym świadczeń emerytalnych, a także przyszłych świadczeń wobec nieznanych osób, których kwotę można oszacować w sposób wiarygodny, mimo że data powstania zobowiązania nie jest jeszcze znana, w tym z tytułu napraw gwarancyjnych i rękojmi za sprzedane produkty długotrwałego użytku.
Odpisy biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów mogą następować stosownie do upływu czasu lub wielkości świadczeń. Czas i sposób rozliczenia powinien być uzasadniony charakterem rozliczanych kosztów, z zachowaniem zasady ostrożności (por. art. 39 ust. 3 ustawy o rachunkowości).
Według pkt 3.4 KSR nr 6, ujęcie w ewidencji księgowej rezerw – jeżeli dotyczą one bezpośrednio działalności operacyjnej jednostki – polega na zwiększeniu kosztów działalności operacyjnej (tj. odpowiednio: kosztu wytworzenia produktów, kosztów sprzedaży, kosztów ogólnego zarządu) i biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów. Należy zatem przyjąć, iż rezerwy na świadczenia pracownicze w postaci biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów tworzy się w ciężar kosztów działalności operacyjnej, np. w ciężar konta 50 “Koszty działalności podstawowej – produkcyjnej”, konta 52-7 “Koszty sprzedaży” lub konta 55 “Koszty zarządu”. Rezerwy takie wpływają na koszt wytworzenia produktów – jeżeli dotyczą bezpośrednio pracowników produkcyjnych.
| Rezerwy na świadczenia pracownicze prezentuje się w pasywach bilansu sporządzanego według załącznika nr 1 do ustawy o rachunkowości w pozycji B.I.2. “Rezerwy na świadczenia emerytalne i podobne”, z podziałem na długoterminowe i krótkoterminowe, natomiast wartość rezerw ustaloną jako ich stan wyjściowy, odniesioną na konto 82 “Rozliczenie wyniku finansowego”, prezentuje się w pasywach tego bilansu w pozycji A.V. “Zysk (strata) z lat ubiegłych”. W rachunku zysków i strat rezerwy dotyczące danego roku obrotowego obciążą koszty podstawowej działalności operacyjnej jednostki i wpłyną na wielkość wyniku finansowego. Rezerwy wymagają również zaprezentowania w informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego. |
Utworzenie rezerwy na świadczenia pracownicze w ewidencji księgowej polega na zwiększeniu kosztów działalności operacyjnej oraz
biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów. Jeśli jednostka nie tworzyła dotychczas rezerw na świadczenia pracownicze,
to ustala wyjściowy stan rezerwy na 1 stycznia danego roku i ujmuje w księgach rachunkowych, po stronie Wn konta 82 “Rozliczenie wyniku finansowego”, w korespondencji ze stroną Ma konta 64-1 “Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów”.
